Autofonie - dubbel horen

Wat is autofonie?

Autofonie is het weerkaatsen van geluiden in de oren als een echo. Het is het onaangename ‘dubbel horen’ van eigen geluiden, waaronder de eigen stem.

Oorzaken van autofonie

Autofonie heeft niet één specifieke oorzaak. Het onaangename ‘dubbel horen’ kan veroorzaakt worden door problemen met de buis van Eustachius (tubadysfunctie), het trommelvlies of andere delen in ons oor. Een open buis van Eustachius (tuba aperta) is de meest voorkomende oorzaak. Er komt dan lucht in het middenoor, wat een trilling in de geluidsgolven veroorzaakt. Dit zorgt ervoor dat u dubbel hoort. Een gescheurd trommelvlies of buisjes in de oren kunnen ook leiden tot autofonie of dubbel horen.

Autofonie symptomen

U hoort zichzelf praten in uw oor of u hoort dubbel. Het is dan mogelijk dat u autofonie heeft. De symptomen van autofonie lijken erg op een neusverkoudheid. Er zijn een aantal symptomen waaraan u autofonie of dubbel horen kunt herkennen:

  • Het ervaren van een versterkt eigen stemgeluid of ademhaling.
  • Geluiden weerkaatsen als een echo in de oren.
  • Zacht praten, omdat de eigen stem overheerst.
  • Oorsuizen, piepen en ruisen op het ritme van de hartslag.
  • Draaiduizeligheid.
  • Verstopte oren en/of druk op de oren.
  • Hyperacusis (overgevoeligheid voor geluid).
  • Gehoorverlies

Otitis media met effusie

Otitis media met effusie (OME) betekent hetzelfde als een middenoorontsteking met ophoping van vocht in het middenoor. ‘Met effusie’ staat voor de ophoping van het vocht, dat kan zorgen voor een andere waarneming van geluid. Ook van uw eigen stemgeluid. Daarom kan een middenoorontsteking met effusie ook leiden tot dubbel horen. Loopt het vocht uit het oor, dan spreken we ook wel van een loopoor. Otitis media met effusie ontstaat meestal geleidelijk, maar kan ook acuut optreden. In dat geval spreken we van otitis media acuta (OMA). Ook bij otitis media acuta kan autofonie optreden. Vermoedt u dat er bij u sprake is van een middenoorontsteking met ophoping van vocht in het middenoor? Raadpleeg dan uw huisarts.

Het occlusie-effect en verstopte oren

U kent het vast wel: het doffe geluid als u uw vingers in uw oren stopt. Er is dan sprake van het occlusie-effect. Het occlusie-effect is namelijk het gevoel van verstopte oren als uw gehoorgang is bedekt met een voorwerp. ‘Occlusie’ komt van het Latijnse woord 'occludere', wat sluiten of bedekken betekent. Denk bijvoorbeeld aan het dragen van oordoppen of oortjes om muziek te luisteren. Ook als hoortoesteldrager kunt u hier mee te maken hebben. Uw eigen stem kan dan dof of hol klinken, zoals bij een verkoudheid. Doordat de gehoorgang is geblokkeerd, weerkaatsen echo’s naar het trommelvlies. Dit zorgt voor een vreemde ervaring van geluid.

Open buis van Eustachius

De buis van Eustachius vormt de verbinding tussen de middenoorholte en de keel-neusholte. De buis zorgt ervoor dat er geen bacteriën vanuit de keel in het middenoor kunnen komen. Met slikken of kauwen gaat de buis van Eustachius kort open en dicht. Zo zorgt het ervoor dat de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft. De buis van Eustachius kan verstopt raken. Bijvoorbeeld door overmatige slijmproductie in de neus en bijholten als gevolg van verkoudheid. In dat geval ontstaat er verschil in luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies. De buis kan niet meer goed zijn werk doen. We spreken dan van tubadysfunctie. Het gevolg? Geluid wordt niet goed doorgegeven. Het eigen stemgeluid en andere geluiden klinken daardoor anders of dubbel.

Superieure Semicirculaire kanaal Dehiscentie Syndroom (SCDS)

Autofonie kan wijzen op het Superior Canal Dehiscence Syndrome (SCDS). Het is een zeldzame medische aandoening in het binnenoor die kan leiden tot gehoorverlies en tinnitus. Bij SCDS is er een extra opening in het bovenste halfcirkelvormige kanaal van het evenwichtsorgaan. Dit noemen we ook wel dehiscentie. Het leidt tot een veranderde druk en anders klinkend geluid: het begin van autofonie. Vaak wordt SCDS verward met de ziekte van Menière. Hoewel SCDS en Menière verschillende oorzaken en symptomen hebben, lijken ze wel op elkaar. In beide gevallen is er sprake van duizeligheid, gehoorverlies, oorsuizen en evenwichtsproblemen. Ook bij de ziekte van Menière kunt u last hebben van autofonie. Deze overeenkomende symptomen zorgen voor verwarring. Ze kunnen ook lijken op symptomen van labyrinthitis. Wilt u zeker weten of u SCDS, Menière of labyrinthitis heeft? Raadpleeg uw arts.

Gaat autofonie vanzelf weg?

Autofonie gaat vaak niet vanzelf over. Als het wordt veroorzaakt door chronische problemen zoals SCDS, kan het dubbele horen blijvend zijn. Maar bij een verstopte buis van Eustachius kan de aandoening vaak vanzelf verdwijnen. De behandeling van autofonie is afhankelijk van de oorzaak. Het is altijd verstandig om de huisarts in te schakelen als u autofonie denkt te hebben.

Hoe kun je autofonie aanpakken?

De eerste stap bij autofonie is het behandelen van de onderliggende aandoening(en). Denk aan verkoudheid, oorontstekingen of een verstopte buis van Eustachius. Dit kan met antibiotica, chirurgische ingrepen of andere medische behandelingen. Soms worden ook andere behandelingen gedaan om autofonie aan te pakken:

  • Het plaatsen van trommelvliesbuisjes. Deze voeren het vocht af zodat geluid beter wordt doorgegeven en er geen oorontstekingen ontstaan. Aan het plaatsen van deze buisjes zitten ook negatieve gevolgen. Tijdens deze operatie kunnen er wondjes ontstaan en infecties optreden.
  • Fysiotherapie. Oefeningen kunnen de buis van Eustachius weer openen en de druk in het middenoor reguleren. Dit kan de symptomen van autofonie verminderen.
  • Tympanic patching. Dit is een medische procedure waarbij een dun stukje papier op het trommelvlies wordt geplaatst. Het bedekt een gaatje in het trommelvlies, als gevolg van een middenoorinfectie. Zo kan dit gaatje sneller genezen.

Heeft u klachten die lijken op autofonie? Ga dan niet zelf aan de slag. Er kan sprake zijn van een onderliggende oorzaak. Voorkom schade aan uw oren en neem contact op met uw huisarts voor advies.

Wij staan voor u klaar

Boek een gratis hoortest

Deskundig en professioneel advies.

Boek nu

Doe een online hoortest

In 5 minuten uw gehoor meten.

Start de test

Vind een winkel in uw buurt

Meer dan 200 servicepunten.

Zoek winkel