Hyperacusis: symptomen en behandeling

Wat is hyperacusis?

Hyperacusis is een medische term die gebruikt wordt voor overgevoeligheid voor alledaagse geluiden. Mensen die lijden aan hyperacusis ervaren normale geluiden als onaangenaam of zelfs pijnlijk aan de oren. Deze aandoening waarbij men overgevoelig is voor geluid is vaak chronisch. Vaak hebben mensen, die gevoelig voor geluid zijn, ook tinnitus en gehoorverlies. Een KNO arts of een audioloog kan onderzoeken of u daadwerkelijk overgevoelig bent voor geluid of dat u een andere aandoening hebt.

Ontstaan en oorzaken van hyperacusis

Er is weinig bekend over de oorzaken van hyperacusis. Daarom wordt er veel onderzoek gedaan naar de oorzaak. Met name vanwege de psychologische en sociale gevolgen van hyperacusis en de toename bij jonge mensen. Bij hyperacusis is er altijd een trigger geweest die de veranderingen in het gehoor veroorzaakte. Vaak is dat overmatige blootstelling aan lawaai.

Volgens Amerikaans onderzoek is 40% van de mensen met autisme overgevoelig voor harde geluiden. Jonge kinderen (onder de acht jaar oud) zijn vaker gevoelig voor geluid en laten dit ook vaker zien in hun gedrag. Ze plaatsen bijvoorbeeld de handen voor de oren, huilen en kijken bang. Daarom constateren artsen bij hen ook vaker hyperacusis.*

De oorzaak van hyperacusis kan te maken hebben met het 'efferente' deel van de gehoorzenuw. Dit deel helpt met selectief luisteren en filtert storende geluiden uit de binnenkomende geluidsprikkels. Het gaat vaak om een combinatie van factoren die elkaar versterken. Een kno-arts of audioloog kan u meer vertellen over hyperacusis en vaststellen of u dit heeft. Hiervoor kunt u het beste uw huisarts als eerste raadplegen.

Hyperacusis symptomen

Heeft u hyperacusis, dan heeft u verlies van het zogenaamde 'dynamisch bereik'. Het dynamische bereik is het gedeelte wat voor uw oren net hoorbaar is. Daarnaast is het de drempel dat voor u net verdraagbaar is. Alle geluiden hiertussen noemen we het dynamisch bereik van uw gehoor. Alle geluiden die voor u heel zacht zijn, is de ondergrens. Alle geluiden die te hard zijn, is de bovengrens. Als de bovengrens verlaagt, zijn de harde geluiden sneller te hard dan een gemiddeld gehoor. Dagelijkse geluiden klinken pijnlijk, luid en soms zelfs onverdraaglijk. 

Gevolgen van hyperacusis

De gevolgen van hyperacusis verschillen van persoon tot persoon. Geluidsoverlast kan resulteren in gehoorschade zoals lawaaidoofheid. Dit kan symptomen veroorzaken van hyperacusis. Maar het kan hyperacusis op den duur ook verergeren of chronisch maken. 

In het laatste geval kan hyperacusis een complexe aandoening worden. Bijvoorbeeld wanneer fonofobie of misofonie optreedt. Fonofobie is de angst voor omgevingsgeluiden en de schade die deze kunnen aanrichten. Omdat geluid pijn doet, krijgen mensen met hyperacusis vaak zulke angstklachten. Misofonie betekent ‘geluid haten’. Hierbij raakt u overstuur of geïrriteerd door geluid.

Als u hyperacusis heeft worden vaak sociale activiteiten vermeden. Dit is vanwege de harde geluiden die daar aanwezig kunnen zijn. Een aandoening die soms gepaard gaat met hyperacusis is tinnitus - oftewel oorsuizen. In veel gevallen wordt tinnitus veroorzaakt door geluidsoverlast. Of door het uitvoeren van beroepen waarbij harde geluiden veel voorkomen. U kunt dan last krijgen van een galmend geluid in het oor. Tinnitus kan ook ontstaan door het gebruik van oortjes met harde muziek of het bezoeken van concerten. Gehoorschade, tinnitus en hyperacusis kunnen uw leven sterk beïnvloeden. 

Gehoorbescherming op maat

Bij Beter Horen kunt u terecht voor diverse soorten gehoorbescherming. Daarmee kunt u hyperacusis, tinnitus en eventuele chronische gevolgen mogelijk voorkomen.

Maak een afspraak
Gehoorbescherming op maat

Behandeling van hyperacusis

Er is op dit moment geen geneesmiddel tegen hyperacusis. Er zijn wel verschillende behandelingen die hyperacusis mogelijk kunnen doen verminderen.

Het kan u bijvoorbeeld helpen om muziek zachtjes op de achtergrond te laten afspelen. Om harde en pijnlijke geluiden te dempen kunt u gehoorbescherming, zoals oordoppen, gebruiken. Ook wordt cognitieve gedragstherapie veel ingezet bij hyperacusis. U leert verschillende technieken die u kunt inzetten wanneer u overgevoeligheid door geluid ervaart.

Het doel is om te voorkomen dat u geluid gaat vermijden en uw sociale leven eronder lijdt. Wanneer uw klachten gerelateerd zijn aan stress, kunnen ontspanningsoefeningen helpen. Voor deze behandelingen kunt u contact opnemen met het audiologisch centrum.

Hyperacusis behandelen met gehoorapparaat

Hoortoestellen kunnen een oplossing zijn voor hyperacusis. Gehoorapparaten kunnen namelijk zo ingesteld worden dat harde geluiden afgezwakt worden. Zo wordt uw gehoorverlies gecompenseerd, terwijl u minder last heeft van hyperacusis.

Heeft u naast hyperacusis ook last van oorsuizen? Een hoortoestel met tinnitusmaskeerder kan in dit geval een mogelijke oplossing zijn. Deze gehoorapparaten kunnen een witte ruis of ander zacht geluid afspelen om de oorsuizen te compenseren.

Heeft u last van tinnitus? Maak een afspraak

Meer weten?

Heeft u last van overgevoeligheid voor geluid? Onze audicien helpt u graag bij het vinden van een oplossing om uw klachten te verlichten.

Maak een afspraak
Man en vrouw doen hoortest
*Rimland B., Edelson S.M. Brief report: A pilot study of auditory integration training in autism. J. Autism Dev. Disord. 1995;25:61–70. doi: 10.1007/BF02178168. 

Wij staan voor u klaar

Boek een gratis hoortest

Deskundig en professioneel advies.

Boek nu

Doe een online hoortest

In 5 minuten uw gehoor meten.

Start de test

Vind een winkel in uw buurt

Meer dan 200 servicepunten.

Zoek winkel