Presbyacusis

Presbyacusis kan verschillende oorzaken hebben, namelijk:

• Schadelijke geluiden: u bent in de loop van uw leven blootgesteld aan harde geluiden. De trilharen raken beschadigd met gehoorverlies als gevolg.
• Natuurlijke slijtage van de haarcellen: de haarcellen in het binnenoor verslechteren naarmate u ouder wordt. Hierdoor kunt u geluid minder goed waarnemen. Vooral de hogere tonen en frequenties zijn minder goed hoorbaar. Welke gehoorfrequenties u nog hoort, hangt vaak samen met uw leeftijd.
• Uw gezondheid: wisselingen in bloeddruk en overgewicht kunnen een rol spelen bij gehoorverlies. Ook is er een samenhang tussen presbyacusis en risicofactoren als zwaar roken, stress en diabetes.
• Middenoorontsteking: als een middenoorontsteking niet goed wordt behandeld, kan dit leiden tot gehoorverlies.
• Erfelijkheid: gehoorverlies kan erfelijk worden doorgegeven. In dat geval erft u een gen met een fout. Dit kan leiden tot slechthorendheid. 

Naarmate we ouder worden, verandert het bereik van wat we kunnen horen. Dit is normaal:

• Tot 30 jaar: de meeste mensen horen tot 16.000 Hz of hoger
• Rond 50 jaar: mensen horen vaak nog tot  12.000 Hz
• Vanaf 60 jaar: hoge frequenties boven 8000 Hz vallen vaak weg

Dit verschijnsel wordt ook wel leeftijdsafhankelijk gehoorverlies genoemd, waarbij de gehoorfrequentie afneemt naarmate de leeftijd stijgt. 

De symptomen van presbyacusis zijn:

• Moeite met het volgen van gesprekken. Vooral in een lawaaiige en galmende omgeving of in grotere groepen met meerdere mensen.
• Het moeilijker horen van bepaalde klanken in de middelhoge tot hoge frequenties.
• Moeite om geluiden te lokaliseren in drukke omgevingen. Dit betekent dat het lastig voor u is om te bepalen uit welke richting een geluid komt.

Gehoorverlies heeft niet alleen gevolgen voor het horen zelf. Ook de hersenen kunnen beïnvloed worden door onbehandeld gehoorverlies. Hier zijn een aantal redenen voor:

• Wanneer u minder goed hoort, kost het meer inspanning om gesprekken te volgen of geluiden te herkennen. Deze extra mentale inspanning zorgt ervoor dat informatie minder goed wordt opgeslagen in het geheugen.
• Door slechthorendheid trekken mensen zich steeds vaker terug. Ze vermijden sociale bijeenkomsten en isoleren zich. Dit kan leiden tot chronische stress, wat een negatief effect heeft op de hersenen.

Op de lange termijn kunnen deze symptomen leiden tot cognitieve achteruitgang. Verschillende wetenschappelijke studies wijzen zelfs aan dat er een verband is tussen onbehandeld gehoorverlies en een groter risico op dementie.

Een tijdige hoortest en behandeling, met bijvoorbeeld een goed afgestemd hoortoestel, kunnen helpen bij het fit houden van de hersenen en zijn daarom erg belangrijk. 

Presbyacusis ontwikkelt zich vaak geleidelijk en blijft daardoor soms lange tijd onopgemerkt. Een bezoek aan uw audicien is een eerste stap om duidelijkheid te krijgen over uw gehoor. Door middel van verschillende hoortesten kan uw audicien vaststellen of er sprake is van presbyacusis en in welke mate. 

Wanneer uit de audiometrie blijkt dat u een gehoorverlies heeft van minstens 35 decibel, komt u in aanmerking voor een vergoeding van uw zorgverzekeraar voor uw gehoorapparaat. De zorgverzekeraar vergoedt meestal 75% en u betaalt zelf 25%. 

De exacte vergoeding kan per zorgpolis verschillen, evenals een aanvullende vergoeding.

Gehoorverlies op leeftijd is moeilijk te voorkomen. Zo zijn er geen medicijnen of andere behandelingen om het verslechteren van de haarcellen te voorkomen.

Vanaf het 20^e levensjaar gaat het gehoor al achteruit en kan sprake zijn van gehoorverlies, hoewel de klachten vaak pas op latere leeftijd merkbaar worden. Begin daarom op tijd met het preventief beschermen en controleren van uw oren. Zo kunt u rekening houden met enkele adviezen om toename van uw gehoorverlies tegen te gaan. Deze adviezen zijn:

• Vermijd overmatig lawaai.
• Gebruik gehoorbescherming. 
• Reinig uw oren om de geluidsgeleiding te bevorderen.
• Gebruik een volumebegrenzer op uw apparaten.

Een hoortoestel kan een oplossing bieden. Het kan het gehoorverlies compenseren en de kwaliteit van leven verbeteren.

Er zijn een aantal dingen die u kunnen helpen voor een betere communicatie als u slechthorend bent.

Wat kunt u zelf doen?

• Probeer op de hoogte te blijven van onderwerpen waar mensen veel over praten, zoals het nieuws. Als u al kennis over het onderwerp heeft is het vaak makkelijker om mensen te volgen in een gesprek.
• Let op de lichaamstaal van de andere persoon. Welke houding en gezichtsuitdrukkingen neemt de persoon aan? Zo kunt u zien of iemand bijvoorbeeld een vraag stelt of blij is.
• Communiceer zelf rustig en duidelijk. Hiermee laat u zien hoe u graag communiceert.

Wat kunt u doen als u iemand kent die slechthorend is?

• Zorg dat u de aandacht heeft van de persoon tegen wie u wilt praten. Tik bijvoorbeeld op de schouder of zeg zijn of haar naam.
• Probeer makkelijke woorden te gebruiken en articuleer duidelijk.
• Zorg ervoor dat de andere persoon uw gezicht en lippen goed kan zien.
• Praat niet met iets in de mond.
• Communiceer van dichtbij en niet van een afstand.
• Probeer achtergrondgeluiden te minimaliseren.