Hoe werkt het gehoor?

Het belang van een goed gehoor

Ons gehoor is een van de belangrijkste zintuigen in ons lichaam. We gebruiken het om te communiceren, om te genieten van muziek of om waarschuwingen te horen. In dit artikel ontdekt u hoe het oor in elkaar zit en hoe het gehoor werkt.

Wat is geluid?

Horen begint met geluid. Geluid bestaat uit drukveranderingen in de lucht. Vergelijk het met een cirkel van golven die in het water verschijnt na het gooien van een steen. Uw oorschelp vangt de golven op en leidt deze via de gehoorgang naar het trommelvlies. Het trommelvlies zet de golven om in bewegende trillingen. Deze trillingen worden via de gehoorbeentjes doorgegeven aan het slakkenhuis. Vervolgens zet het slakkenhuis de golven om in zenuwsignalen. Uw brein interpreteert deze signalen en verwerkt ze tot geluid.

Te veel geluid kan leiden tot lawaai en geluidsoverlast. Dit kan hinderlijk zijn. Als u te lang harde geluiden hoort, dan kunt u gehoorschade of lawaaidoofheid oplopen. 

Wat is gehoorschade? Lees meer

Onderdelen van het oor

Ons gehoororgaan is een van de meest complexe systemen van ons lichaam. Het bestaat uit verschillende onderdelen die samenwerken:

  • Het uitwendige oor of het buitenoor
  • Het middenoor
  • Het binnenoor

Elk onderdeel vervult een eigen rol binnen ons gehoor.

Anatomie van het oor

Wat is het buitenoor?

Het buitenoor bestaat uit de oorschelp, de gehoorgang en het trommelvlies. De voornaamste functie is geluid opvangen. Via de oorschelp en de gehoorgang gaat het geluid naar het middenoor. De oorschelpen en de gehoorgang zorgen voor plaatsbepaling. De oorschelp heeft een belangrijke vorm. Door de vorm kan er onderscheid gemaakt worden waar geluiden vandaan komen. Hiervoor zijn wel beide oren voor nodig. De aankomsttijd en intensiteit van geluiden verschilt bij beide oren. Dit helpt onze hersenen om de richting van het geluid nauwkeurig te bepalen. Vervolgens worden de geluiden met het trommelvlies omgezet in trillingen. Bij het trommelvlies begint het middenoor.

Het buitenoor heeft ook de volgende functies:

  • Het beschermen van het middenoor. Dit gebeurt door het aanmaken van cerumen (oorsmeer). Het oorsmeer wordt geproduceerd door de klieren en de gehoorhang. Het werkt als een beschermende laag. Het helpt ook bij het vasthouden van stofdeeltjes.
  • Het versterken van bepaalde frequenties. De frequenties van spraak- en waarschuwingsgeluiden worden beter herkend. Dit komt door de vorm van onze oorschelp.
  • Het aanpassen van de luchtdruk aan beide zijden van het trommelvlies. De oorschelp en de vorm van de gehoorgang helpen hierbij. Dit is vooral belangrijk wanneer er plotselinge drukveranderingen zijn. Bijvoorbeeld het stijgen en dalen tijdens het vliegen. 

Wat is het middenoor?

Het middenoor bestaat uit het trommelvlies en de gehoorbeentjes. Het heeft verschillende functies. Zoals het herstellen van een groot deel van de geluidsinformatie die verloren gaat. Maar de belangrijkste functie van het middenoor is het versterken van het geluid. De trillingen worden via het middenoor doorgegeven aan het binnenoor.

In het middenoor bevindt zich ook de buis van Eustachius. Dit is de verbinding tussen het middenoor en de keelholte. De buis zorgt voor luchttoevoer naar het middenoor. Zo blijft de druk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk.

De buis van Eustachius kan verstopt raken door een verhoogde slijmproductie. Een verkoudheid of allergie kunnen hiervan de oorzaak zijn. Het leidt tot een verschil in luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies. Een minder gehoor of oorsuizen kunnen een gevolg zijn.

Wat is het binnenoor?

In het binnenoor zit het slakkenhuis en het evenwichtsorgaan. Het slakkenhuis zit vol met trilhaartjes die verbonden zijn met de gehoorzenuw. Geluidstrillingen brengen de trilhaartjes in beweging. Op zijn beurt geeft de gehoorzenuw deze signalen door aan de hersenen. De trilhaartjes zijn erg gevoelig. Door harde geluiden kunnen de trilhaartjes en het slakkenhuis onherstelbaar beschadigd raken. Daarnaast slijten de haartjes door de jaren heen. Daar is niet veel aan te doen.

Wat is de functie van het slakkenhuis?

Het slakkenhuis (cochlea) zet de geluidstrillingen om in een elektrisch signaal. Dit signaal gaat via de gehoorzenuw naar de hersenen. Het slakkenhuis is een opgerold, spiraalvormig onderdeel van het binnenoor.

Wat is de functie van het evenwichtsorgaan?

Het evenwichtsorgaan ligt ook in het binnenoor en bestaat uit twee delen. De drie halfcirkelvormige kanalen en de otolietorganen (utriculus en sacculus). De halfcirkelvormige kanalen zijn verantwoordelijk voor de draaibewegingen in het hoofd. De otolietorganen voor de lineaire draaibewegingen. Het evenwichtsorgaan is erg fragiel. Het ligt verscholen achter het rotsbeen, het stevigste bot van het lichaam. Problemen in het binnenoor kunnen leiden tot gehoorverlies en evenwichtsstoornissen. Toch zijn er ook vele andere oorzaken mogelijk. Een evenwichtsstoornis is geen ziekte, maar meestal een symptoom van een andere aandoening. 

Zorg voor uw oren

Het oor is een prachtig en essentieel onderdeel van het lichaam. Zorg er daarom goed voor. Laat uw gehoor regelmatig testen. Wij raden aan om een hoortest te doen bij de eerste tekenen van gehoorverlies. Blijkt uit de hoortest dat u gehoorverlies heeft? Dan helpen we u graag met een oplossing op maat. Zo geniet u weer van alle geluiden en van het leven. Net zoals veel van onze klanten. 

Denkt u gehoorverlies te hebben? Doe een gratis hoortest

Vragen over het oor

Waar kan ik mijn oren laten uitspuiten?

Uw huisarts of KNO-arts spuit uw oren uit. Dit kunt u niet bij een Beter Horen filiaal laten doen.

Spoel of spuit uw oren niet zelf uit. U loopt dan het risico om uw oren te beschadigen omdat u niet zelf in uw oren kunt kijken. 

Hoe houd ik het beste mijn oren schoon?

Gebruik geen wattenstaafje om uw gehoorgang schoon te maken. Hiermee duwt u het vuil juist terug in uw oor. Veeg alleen het vuil weg aan het begin van de gehoorgang of gebruik een earscratcher.

Ook zijn er sprays en druppels om uw oren veilig mee te reinigen. Bekijk hier al onze onderhoudsproducten.

Lees op ons blog ook meer over het verwijderen van oorsmeer.

Hoeveel decibel is schadelijk voor mijn oren?

Tot 80 decibel (dB) is geluid nog veilig. Dat is het niveau van een stofzuiger of wekker. Vanaf 100 dB is geluid schadelijk, bijvoorbeeld het geluid van een kettingzaag. Daar ligt ook de pijngrens. Bij geluid harder dan 140 dB is de kans groot op acute schade, bijvoorbeeld door exploderend vuurwerk waar u vlakbij staat. Maar niet alleen het aantal decibels telt. Ook langdurige of herhaalde blootstelling leidt tot gehoorverlies. Voor de grens van 80 dB geldt dan ook een maximum van 8 uur per dag.

Benieuwd of u gehoorschade heeft opgelopen? Doe dan nu de gratis online hoortest of maak een afspraak voor een professionele gehoortest.

Ik ben doof aan één oor. Kunnen jullie helpen?

Voor eenzijdige doofheid bestaan verschillende hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een CROS-hoortoestel. Dit hoortoestel brengt het geluid via een draad of door de lucht van het dove oor over naar het goedhorende oor. De resultaten zijn wisselend. Een andere mogelijkheid is een BAHA (Bone-Anchored Hearing Aid). Dit hulpmiddel zit in het bot verankerd en leidt het geluid via beengeleiding om naar de horende zijde. Lees meer over deze hoortoestellen op de pagina  eenzijdige doofheid.

Bestaat er een telefoon voor slechthorenden?

Er bestaan veel aangepaste telefoontoestellen voor slechthorenden. Bekijk de toestellen in een Beter Horen winkel of bekijk een deel van ons  telefoonassortiment online.

Mijn oma kan de telefoon niet meer horen. Wat nu?

Beter Horen verkoopt speciale  telefoons voor slechthorenden en senioren. Deze telefoons versterken het geluid. Er bestaan ook beeldtelefoons. U moet dan wel beiden een beeldtelefoon hebben en gebarentaal begrijpen.

Wat te doen bij een oorontsteking?

Een oorontsteking is vervelend, maar meestal niet ernstig. Drink veel water en neem pijnstillers tegen de pijn. Krijgt u moeite met horen? Bel dan de huisarts.

Hoelang duurt een oorontsteking?

Dit hangt af van het type ontsteking. Een uitwendige oorontsteking is meestal binnen drie weken genezen. Een middenoorontsteking duurt meestal twee tot drie dagen.

Is oorontsteking besmettelijk?

Een middenoorontsteking is meestal een gevolg van een verkoudheid. De ontsteking zelf is niet besmettelijk. Maar de etter die soms uit het oor komt is wel besmettelijk. Houd uw handen dus goed schoon!

Slecht gehoor en krakende oren na oorontsteking?

Na een oorontsteking zou uw gehoor zich moeten herstellen. Heel vervelend als dit bij u niet zo is. Het kraken kan wijzen op vocht achter het oor. Laat uw oren controleren door uw huisarts. Deze wijst u waarschijnlijk door naar een kno-arts. Met speciale apparatuur ziet de kno-arts snel wat er precies aan de hand is.

Wij staan voor u klaar

Boek een gratis hoortest

Deskundig en professioneel advies.

Boek nu

Doe een online hoortest

In 5 minuten uw gehoor meten.

Start de test

Vind een winkel in uw buurt

Meer dan 200 servicepunten.

Zoek winkel